Cilt 17 Sayı 1

Amaç: Mesane taşları, üriner sistem taş hastalıklarının önemli bir alt grubunu oluşturur ve özellikle benign prostat hiperplazisi olan bireylerde ve üriner disfonksiyon yaşayan nörolojik hastalarda, 60 yaşın üzerindeki erkeklerde sıkça görülür. Teknolojik ilerlemeler, mesane taşlarının tedavisinde transüretral sistolitotripsi, ekstrakorporeal şok dalga litotripsi (ESWL), perkütan sistolitotripsi ve açık sistolitotomi gibi çeşitli yöntemlerin geliştirilmesine olanak sağlamıştır. Mekanik litotriptörler, uzun bir geçmişe sahip olmalarına rağmen, lazer litotripsi gibi yeni teknolojilerin lehine günümüzde daha az tercih edilmektedir. Bu çalışma, mesane taşlarının tedavisinde mekanik litotriptörlerin etkinliğini ve güvenliğini değerlendirmektedir.

Gereç ve Yöntemler: Bu retrospektif çalışmaya, Ocak 2020 ile Ocak 2023 tarihleri arasında Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde mesane taşı nedeniyle ameliyat edilen 194 hasta dahil edilmiştir. Dahil edilme kriterleri, endoskopik girişim tercih edilen 18 yaşından büyük erkek hastalar ile preoperatif ve postoperatif verilerine ulaşılabilen hastaları kapsamaktadır. Açık cerrahi yöntem uygulanan ve eksik verileri olan hastalar çalışmaya dahil edilmemiştir. Cerrahi yöntemler olarak 30 Watt Holmium Lazer ile litotripsi ve Mauermayer’s Stone punch litotriptörü ile litolapaksi işlemleri uygulanmıştır. Demografik veriler, operasyon süreleri, kullanılan cerrahi ekipmanlar, taş boyutu, postoperatif komplikasyon ve sistolitotripsi sonrası yapılan ek tedaviler retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Veriler SPSS 24.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir.

Bulgular: Mekanik litotripsi grubunda (n=140) yaş ortalaması 65,44±14,74 yıl, lazer litotripsi grubunda (n=54) ise 67,91±14,58 yıl idi (p=0,297). Mekanik grubunda 117 hasta spinal anestezi, 23 hasta genel anestezi ile, lazer grubunda ise 44 hasta spinal ve 10 hasta genel anestezi ile opere edildi (p=0,728). Ek cerrahi girişimler her iki grupta da gereksinim duyulmuş olup, anlamlı fark bulunmamıştır (p=0,360). Litotripsi süresi mekanik grupta 52,29±28,86 dk, lazer grubunda ise 62,69±22,83 dk idi (p=0,01). Taş boyutlarında gruplar arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Komplikasyon oranları benzer olup, mekanik grupta 133 hasta, lazer grubunda ise 52 hasta komplikasyonsuz olarak kaydedilmiştir (p=0,809).

Sonuç: Mekanik litotripsi, lazer litotripsi ile karşılaştırıldığında daha kısa cerrahi süre ve benzer komplikasyon oranları sunmaktadır. Mekanik litotriptörler, cerrahi deneyime sahip merkezlerde mesane taşlarının tedavisinde etkin ve güvenilir bir seçenek olarak kalmaya devam etmektedir. Bu çalışma, mekanik litotriptörlerin güvenliği ve etkinliği konusunda mevcut literatüre katkıda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: ürolityazis, litotripsi, lazer litotripsi, mekanik litotripsi

Amaç: Testis tümörleri, nadir görülmekle birlikte, tüm erkek malignitelerinin %1-2’sini oluşturur ve germ hücreli tümörler (GHT’ler) baskın alt tiptir. Bu çalışmada, Ocak 2016 ile Ocak 2021 tarihleri arasında tek bir kurumda şüpheli testis tümörü nedeniyle radikal orşiektomi uygulanan 102 hastanın klinikopatolojik özellikleri retrospektif olarak değerlendirilmiştir.

Gereç ve Yöntemler: Demografik ayrıntılar, tümör belirteçleri, histopatolojik bulgular ve metastaz durumu dahil olmak üzere veriler analiz edildi.

Bulgular: Ortalama hasta yaşı 34,5 ± 11,5 yıldı ve tümörlerin %51’i sağ testiste yerleşmişti. Olguların %88’inde germ hücreli tümör tespit edilirken, seminomlar %46,1’ini oluşturdu.

Sonuç: Hastaların %32,3’ünde seminomatöz olmayan mikst GHT’ler bulunmuştur. Özellikle, vakaların %8,8’inde kriptorşidizm öyküsü vardı ve hastaların %46’sında lenfovasküler invazyon gözlendi. Çalışmada ayrıca, cinsiyet kord stromal tümörlerinin nadir bir varyantı olan Sertoli hücreli tümörlerin mevcut literatüre kıyasla beklenmedik şekilde daha yüksek bir insidans tespit edilmiştir. Bu bulgular testis tümörlerinin klinikopatolojik spektrumunun anlaşılmasına katkıda bulunmakta ve erken tanı ve tedavinin önemini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Radikal orşiektomi, testis tümörü, seminom

Amaç: Hastaların hastalıklarını anlamaları ve hasta-hekim iletişiminin yanı sıra hastaların tedavi sürecine aktif katılımı, hastalık yönetiminde kritik bir rol oynamaktadır. Çalışmamızda Avrupa Üroloji Derneği (EAU) tarafından hazırlanan üriner sistem taş hastalığına ilişkin bilgilendirme formunun etkinliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntemler: Çalışmamıza Mart 2023 ile Temmuz 2023 tarihleri arasında kliniğimizde üriner sistem taş hastalıkları nedeniyle ameliyat edilen 80 hasta dahil edildi. Üreter ve böbrek taşı olan hastalara, Üreterorenoskopi (URS) ve Retrograd İntrarenal Cerrahi (RIRS) ameliyatları yapıldı. Hastalara EAU’nun üriner sistem taş hastalığı bilgilendirme formu sunuldu. Bilgi düzeyleri bir anket formu kullanılarak değerlendirildi.

Bulgular: 80 hastadan 71’i (%88,75) bilgilendirme formunu okuduktan sonra taş oluşumu hakkındaki bilgilerinde anlamlı bir artış gösterdi (p:0,001, p<0,05). Taş tedavisi ile ilgili bilgilendirmeyi takiben, 66 (%82,5) hasta bilgi düzeyinin arttığını bildirmiştir. Anksiyete düzeyleri de değerlendirilmiştir. 16 (%20) hastada anksiyetede artış (p:0,087, p>0,05) ve 27 (%33,75) hastada aksiyetede azalma (p:0,087, p>0,05) görülmüştür. Ek olarak; 73 (%91,25) hastanın, taş oluşumuyla ilgili diyet bilgisinde artış görüldü (p:0,001, p<0,05) ve 41 hasta (%51,3), hasta bilgilendirme kılavuzunu çok faydalı buldu.

Sonuç: EAU Üriner Sistem Taş Hastalıkları Bilgilendirme formlarının hastalar için etkili bir eğitim aracı olduğu kanıtlanmıştır. Bu formlar, genel hasta memnuniyetini artırma konusunda umut vaat etmektedirler. Hastanın eğitim durumu da bilgilendirme sürecini etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler: diyet, anksiyete, taş oluşumu, bilgilendirilmiş onam, üriner sistem taşları